به نام خدا
کاخ عالی قاپو کجاست؟
در ضلع غربی میدان نقش جهان اصفهان عمارتی بزرگ وجود دارد. این عمارت در روبهروی مسجد شیخ لطفالله قرار گرفته و با نام کاخ عالی قاپو شناخته میشود. این کاخ زیبا حدود ۴۸ متر ارتفاع دارد و تا چند دهه اخیر بلندترین کاخ چند طبقه شهر اصفهان بوده است.
عمارت عالی قاپو :
عمارت عالیقاپو الحاقات معماری بسیاری را در هر سوی خود جا داده و نمایی متفاوت به خود گرفته است. این بنا از سمت میدان امام ۲ طبقه میباشد. از پشت ساختمان دارای پنج طبقه و از طرفین نیز بنایی سه طبقه دیده میشود.
حال اینکه این عمارت در واقع با احتساب طبقه همکف، در مجموع بنایی شش طبقه است. کاخ عالی قاپو به انگلیسی اینگونه نوشته میشود: Ali Qapu Palace
این کاخ، ابتدا ساختمانی ساده و ورودی دولتخانه صفوی در آن واقع شده بود.
این بنا در دوان سلطنت شاه عباس شاهد تغییراتی بود و طبقاتی به آن افزوده شد. در زمان شاه عباس دوم ایوان ستوندار به آن اضافه کردند. هر طبقه از این عمارت دارای تزیینات هنری خاص خودش است. یکی از قسمتهای مهم این كاخ، ایوان طبقه سوم میباشد.
در طبقه ششم نیز تالار موسیقی و تزیینات گچبری شاهکار هنرمند معروف تاریخ، رضا عباسی به چشم میخورد.
درباره کلمه عالی قاپو :
کلمه عالی قاپو از دو بخش “عالی” و “قاپو” تشکیل شده است. این کلمات از زبان ترکی آمدهاند و در فارسی به معنای «درگاه بلند» یا «سر در بلند» میباشد. کاخ عالی قاپو با معماری زیبا بر پایه چوب ساخته شده. بنایی که از بزرگترین و باشکوهترین معماریهای دورانش به شمار میآید. عمارت عالیقاپو اوایل قرن یازدهم هجری قمری ساخته شد و سردر ورودی آن در زمان صفویان احداث گردید.
دروازه ورود به تمام بناهای سلطنتی در میدان نقش جهان قرار داشت. شاه عباس اول صفوی، به منظور نشان دادن قدرت و شکوه دولت خود، دستور داد، عمارت عالی قاپو را بسازند. جلسات مهم حکومتی، میزبانی از مهمانان خارجی و اجرای مراسم دولتی در این کاخ انجام میشد.
بالکن عمارت محلی برای اتراق شاه عباس و اطرافیانش بود. آنها در زمان برگزاری مسابقات چوگان و اسبسواری در میدان نقش جهان بر روی بالکن مینشستند و مسابقات را تماشا میکردند.
عمارت عالی قاپو در زمان شاه عباس اول بسیار مورد احترام بود. این احترام به تعصبی تبدیل شد که عبور از سردر ورودی بنا برای همگان میسر نبود. بسیاری از گردشگران در بازدید از میدان نقش جهان اصفهان، جذب این ساختمان ۶ طبقه میشوند.
بلندترین کاخ عهد صفوی :
کاخ عالی قاپو با عنوان بلندترین کاخ عهد صفوی شناخته میشود. پلکان باریک بنا، از طبقه همکف به طبقات بالاتر میرسد. بالا رفتن از پلههای اینچنین مرتفع برای هرکسی میسر نیست؛ اما در پس آن ایوانی زیبا با ستونهای چوبی قرار دارد. ارتفاع این ایوان ۲۰ متر بوده و تماشای میدان نقش جهان از فراز آن بسیار لذتبخش است.
در این ایوان میتوان مسجد شیخ لطف الله را در پیش رو، سر در قیصریه را در سمت چپ و مسجد شاه را در سمت راست مشاهده کرد. عمارت عالی قاپو از جذابترین بناهای تاریخی میدان نقش جهان اصفهان میباشد.
اگر به دنبال آدرس کاخ عالی قاپو هستید باید به ضلع غربی میدان نقش جهان بروید. میدان نقش جهان در مرکز شهر اصفهان و نزدیک به ناحیه شمالی شهر است. برای رسیدن به عمارت عالی قاپو باید به سمت میدان نقش جهان بروید.
از سمت شرق خیابان حافظ و یا از سمت غرب خیابان سپه. هر دو این خیابانها به میدان نقش جهان دسترسی دارند. اگر قصد بازدید از عمارت عالی قاپو و میدان نقش جهان را دارید، میتوانید از خیابان استانداری نیز به سمت خیابانهای سپه یا سعدی بروید. اگر با وسیله نقلیه شخصی بهسمت میدان نقش جهان میروید، خیابان سپه با داشتن پارکینگ، گزینه مناسبی برای شما است.
به خاطر داشته باشید منطقهای که میدان نقش جهان در آن قرار دارد، از مناطق شلوغ و پر تردد شهر است. گاهی ظرفیت پارکینگها در روزهای تعطیل و شلوغ خیلی زود، تکمیل شود. پس بهتر است در ساعتهای اولیه روز از عمارت عالی قاپو و سایر دیدنیهای نقش جهان بازدید کنید.
آدرس عمارت عالی قاپو: شهر اصفهان، خیابان استانداری، خیابان سپه، میدان نقش جهان، ضلع غربی میدان
زمان بازدید از عمارت:
همه روزه از ساعت ۹ صبح تا ۶ عصر
عمارت عالی قاپو فقط در روزهای خاص تعطیل است که شامل: ۱۴ و ۱۵ خرداد، ۲۱ ماه رمضان، ۲۸ صفر و تاسوعا و عاشورا است.
تاریخچه کاخ عالی قاپو
تاریخ ساخت کاخ عالی قاپو به سال ۹۷۳ تا ۹۷۷ خورشیدی برمیگردد. شاه عباس صفوی پس از انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان دستور داد این بنا را بسازند. وی عالیقاپو؛ را به عنوان مقر و دولتخانه حکومتی سلاطین صفوی ساخت.
کاخ عالی قاپو در ۵ مرحله ساخته و در دوران جانشینان شاه عباس اول تکمیل شد. شاه عباس دوم و شاه سلیمان بین ۷۰ تا ۱۰۰ سال برای ساخت این بنا هزینه و وقت صرف کردند. تزیینات طبقه سوم در همین دوران اضافه و بخشی نیز مرمت شد.از زمان شاه سلطان حسین آخرین پادشاه صفوی کتیبهای به خط نستعلیق در این بنا برجای مانده است.
کاخ عالی قاپو در مرحله اول، ورودی سایر بناها و مجموعه کاخهای سلطنتی بود. در مرحله بعدی تصمیم گرفتند، بنا را گسترش دهند و طبقاتی به آن اضافه گردید. افزایش طبقات و گسترش بنا، به دلیل افزایش جمعیت شهری آن دوره بود. بر اساس این افزایش جمعیت، مقر حکومتی نیز باید بزرگتر و با شکوهتر میشد.
طبقات سوم و چهارم و نیم طبقه پنجم در این هنگام به کاخ عالی قاپو افزوده شد. در مرحله سوم نیز، یک ساختمان برجی شکل به کاخ اضافه شد و آخرین طبقه (معروف به سالن موسیقی) را تکمیل کردند. ایوان عالیقاپو که به سمت میدان نقش جهان شکل گرفته است، در مرحله بعدی ساخته شد.
مرحله پنجم نیز 18ستون را به این ایوان اضافه کردند. ساخت پلههای شاهی، ساخت و تکمیل سیستم آبرسانی بنا در بخش انتقال آب به طبقات و آبرسانی به حوض مسی ایوان نیز در همین دوره انجام شد.
معماری کاخ عالی قاپو
کاخ عالی قاپو و پنج در ورودي :
و مهمترينش به نام عاليقاپو مشهور بود و درحال حاضر، مشرف به ميدان امام میباشد. ساير درهای این کاخ عبارت شامل: درب چهارحوض در ناحیه شمال، درب شاهي مشرف به دروازه شهر که در بخش غربی قرار دارد. درب حرمسرا و درب جبهخانه موسوم به درب مطبخ است.
همانطور که قبلا گفتیم یکی از ویژگیهای کاخ عالی قاپو ، منظر چند طبقهای آن از جهات مختلف است. بنا از سمت میدان امام ۲ طبقه است، از پشت ساختمان ۵ طبقه و از طرفین ۳ طبقه دیده میشود. اما این عمارت اگر طبقه همکف را به عنوان اولین طبقه در نظر بگیریم، در کل ۶ طبقه محسوب میشود.
عمارت عالی قاپو در اصفهان در سردرب ورودی اصلی این کاخ عبارت «انا مدینة العلم و علی بابها» مشاهده میشود. علت نوشتن عبارت مزبور در دروان صفوی، سیاست شاه عباس اول بود. وی با نوشتن چنین عباراتی مذهب شیعه را با ساختار حکومتی خود مختلط میدانست. این کار شاه عباس، بی نتیجه نبود و از ثمرات آن میتوان به وحدت ملی، اعتلای معنوی و شکوفایی اقتصادی ایران اشاره کرد.
در جبهه بیرونی عمارت عالی قاپو تزییناتی زیبا و سنتی به چشم میخورد. به کارگیری کاشیهای هفت رنگ، خطوط اسلیمی، نقاشیهای گل و شکارگاهها، گچبریهای زیبا و … در زمان صفویان، گچبری یک هنر نوپا بود. سبک گچبری آن عصر به روش «کشته بری» میباشد و در اصل در همان دوران شکل گرفت. نوعی گچبری بسیار ظریف و هنرمندانه که از نمای دور شبه به نقاشی است.
در گچبریهای داخلی، نقوش گلدان، بطری، صراحی و ظروف مختلف به ظرافت آن افزوده است. سبکی که به «تنگ بری» معروف میباشد. نمونههای بسیاری از سبک گچبری تنگبری را میتوان در عمارت عالی قاپو یافت.
معماری منحصر به فرد :
عمارت عالی قاپو را بهعنوان نمونهای از بناهای دوره صفویان با معماری منحصربهفرد میشناسند. ساخت بنای کاخ و سر در ورودی عالی قاپو در دوره پادشاهی شاه عباس اول، شاه عباس دوم و شاه سلطان حسین به انجام رسید. دروازه ورودی بخشی قابلتوجه در معماری بنای عالی قاپو به شمار میرود.
در قسمت بالای در ورودی، کتیبهای به چشم میخورد که امروزه بخشهایی از به علت فرسایش و تخریب، وجود ندارد. معماری عمارت عالی قاپو به صورتی است که از پشت، روبهرو و دو طرف کاخ، تعداد طبقات متفاوت به نظر میرسد.
دو طرف ورودی، از داخل، دو سکوی سنگی قرار دارد. ساختمان اصلی عمارت کمی جلوتر قرار دارد و این قسمت که حدفاصل بین ورودی تا ساختمان اصلی به شمار میرود، طاقهای جناغی دارد که در طبقههای دیگر، همین طاقها بهشکل کوچکتر دیده میشوند.
طبقه همکف بهوسیله دو پلکان مارپیچ در دو طرف به طبقههای بالا دسترسی دارد و پلکان زیگزاگ در این طبقه برای استفاده پادشاه و خانواده او بوده است. پس از عبور از قسمت ورودی و سر درب آن فضایی وجود دارد که در آن گنبدی زیبا خودنمایی میکند. این فضا دارای مساحتی حدود ۶۴ مترمربع و ارتفاعی حدود ۱۱ مترمریع میباشد.
فضای مزبور به عنوان یکی از زیباترین الگوهای نقوش اسلیمی و ختایی شناخته میشود.بالای کاخ در اصل سه طبقه قرار گرفته و هر یک دو قسمتی میباشد. ایوان بزرگ عالی قاپو با ۱۸ ستون چوبی در طبقه سوم قرار گرفته است. در مرکز طبقههای کاخ، اتاقهای بزرگی وجود دارد که با اتاقهای کوچکتر احاطه شده.
طنین موسیقی در تالار موسیقی از شاخصههای معماری کاخ عالی قاپو، میتوان به تالار موسیقی طبقه آخر اشاره داشت. تصاویر تزئینی دیوارهای تالار شامل جام و سازهای حک شده است. حفرههای ظریفی که بر اثر حک کردن این تصاویر ایجاد شده، انعکاس صدای موسیقی را در ساختمان تشدید میکند. معمار بنا را طوری طراحی کرده که صدای موسیقی را در کل فضای کاخ طنینانداز نماید.
این تالار دارای سه اتاق میباشد که دوتای آن بزرگتر از سومی است. امروزه این بخش از کاخ به عنوان زیباترین قسمت ساختمان شناخته میشود. حوض مسی ایوان کاخ، بهمنظور آبرسانی به طبقات بالا تعبیه شد.
تکنیکهای مهندسی برجستهای برای ساخت آن به کار گرفتند. مصالح اصلی حوض از سنگ و مس است و آب حوض با دَم و بازدَم هوا، پر و خالی میشود. این حوض در گذشته هوای ایوان بالای کاخ را خنک میکرد اما در حال حاضر غیر قابل استفاده است. حوض مسی ایوان ، در عصر سلطنت شاه سلطان حسین ساخته شد.
فضای آکوستیکی عالی قاپو :
یکی از نکات جالب عالیقاپو، ویژگی اکوستیکی این معماری است. فضا به گونهای طراحی شده که اگر در یک کنج قرار بگیرید و حرفی بزنید، فردی که در کنج متقارن شما ایستاده، صدایتان را واضحتر و بلندتر میشنود.
کاخ عالی قاپو سه دستگاه پله دارد. دودستگاه به صورت مارپیچ و یکسره است و در مجموع 94 پله دارد. برای رفع خستگی مراجعان در هر طبقه، یک بالکن تعبیه کردند. مهمانان یا بازدیدکنندگان میتوانند مدتی در آن توقف و استراحت کند.
طبقه سوم کاخ عالی قاپو، تالاری وجود دارد که با ۱۸ ستون چوبي ۱۰ متری بنا شده است. ستونهاي الحاقي این تالار، آیینهکاری شدهاند و سقفش با تابلوهای بزرگ نقاشي مزین میباشد. دو پوشش تزیینی بر روی ديوارهاي تالار دیده میشود. اولين پوشش تزیینات مربوط به دوران شاه عباس دوم است و پوشش دوم در عصر شاه سلطان حسين ایجاد شد.
حوض مسی با عمق 60 سانتیمتر در همین تالار قرار گرفته و ابعادش ۵ × ۷ متر میباشد. یک منبع نيز در ارتفاع ۵ متری از حوض قرار دارد و فوارهاي از مرمر و مس بر آن ساختهاند.
تالار موسیقی در طبقه ششم کاخ قرار دارد و یکی از زيباترين فضاهای موجود به شما میرود. این تالار دارای گچبریهایی بینظیر است. بخش مركزي تالار دارای 63متر مربع مساحت بوده و طرح ظاهری آن به شكل چليپایی است.
معماران کاخ عالی قاپو
شاید برایتان این مساله بهوجود آده که این معماری زیبا اثر کیست؟ درباره استادکاران و معماران اصلی بنای عالی قاپو، اطلاعات دقیق و مشخصی وجود ندارد. فقط میتوان گفت که معمار اصلی آن شاید یکی از استادان و سازندگان مسجد جامع عباسی و مسجد شیخ لطفالله باشد.
کاخ عالی قاپو نماد چیست :
کاخ عالی قاپو را میتوان یکی از مهمترین اجزای تاریخ و هنر اصفهان دانست. این بنا نمادی از شکوه و عظمت صفویان به شمار میآید. کاخ زیبا و بینظیر عالی قاپو در دورهی صفويان با نام “دولتخانه مباركه نقش جهان” مشهور بود. عمارتی با ارتفاع ۳۸ متر که تنها بناي بلند پیرامون ميدان نقش جهان بود. علت آن هم تشدید نماد قدرت حكومتی دوران صفویه است.
کاخ عالی قاپو در چند طبقه ساخته شده است؟
همانطور که پیشتر نیز درباره آن سخن گفتیم، بنای این کاخ در شش بنیاد شده است. هر یک از طبقات دارای زیباییهای مختص خودش میباشد. طبقه همکف، به کشیکخانه شهرت داشت و درب بزرگی دارد. پلکانی مارپیچ در دو طرف ساختمان طبقات را به هم مرتبط میکند. پلکانی به صورت زیگزاک نیز وجود دارد که محل تردد شاهان و بزرگان دربار در میان طبقات بود.
کاخ عالی قاپو حدود چند اتاق دارد؟
ورودی کاخ عالی قاپو در گذشته به دلیل کاربری درباری، وسیع طراحی شده. بالای ورودی نیز ایوان کاخ قرار دارد و پشت در ورودی در دو طرف اتاقهای مخصوص امور اداری قرار گرفتهاند. پس از ورودی کاخ، راهروی شمالی-جنوبی قرار دارد و عمارت اصلی کاخ، پشت این راهرو میباشد.
طبقههای بالا، اتاقهای بیشتر و تالارهای بزرگی دارد. بالاترین اتاق در طبقه ششم با طراحی ویژه مانند یک استودیوی بزرگ موسیقی عمل میکند. طراحی این اتاق به صورتی بوده که صدای موسیقی از آن در تمام عمارت پخش میشد.
ورودی کاخ عالی قاپو
ورودی کاخ عالی قاپو در میدان نقش جهان قرار دارد. کاربری این بنا در گذشته، موجب شد تا ورودی آن از اهمیت بالایی برخوردار شود. همین علت کافی بوده که معماران ورودی بنا را به شکلی متفاوت طراحی کنند. این بنا در گذشته محل رفت و آمد و محور اتصال میان باغ نقش جهان و مجموعه و عمارتهایی دیگر بود. عمارتهایی همچون دولت خانه، رکیب خانه، جبه خانه و تالارهای تیموری- طویله – سرپوشیده و کاخ چهل ستون و …
این جایگاه و اهمیت درب ورودی کاخ عالیقاپو موجب شد تا ورودی ساختمان با عنوان «دروازه دولتخانه» مشهور شود. بر اساس برخی از روایتهای تاریخی، شاه عباس اول، یک درب نقرهای را به بارگاه امام علی(ع) در شهر نجف، پیشکش میکند. پس از این اتفاق، درب قبلی بارگاه امام علی(ع) را به اصفهان منقل میکنند و در ورودی عمارت عالی قاپو نصب مینمایند. همین دلیل کافیاست که مردم برای ورودی بنا تا به امروز جایگاه ویژهای قائلاند.
با اینکه رفت و آمد به عمارت امروزه از ورودی واقع در میدان نقش جهان انجام میشود اما در حقیقت کاخ عالی قاپو پنج ورودی مختلف دارد. بهدلیل زیبایی و شهرت، بیشتر به ورودی اصلی این عمارت در میدان نقش جهان پرداخته میشود و چهار درب دیگر از اطراف و خیابان پشتی بود.
تزئینات بیرونی:
در جبهه بیرونی عمارت عالی قاپو نیز تزییناتی زیبا و سنتی به چشم میخورد. به کارگیری کاشیهای هفت رنگ، خطوط اسلیمی، نقاشیهای گل و شکارگاهها، گچبریهای زیبا و …
در زمان صفویان، گچبری یک هنر نوپا بود. سبک گچبری آن عصر به روش «کشته بری» میباشد و در اصل در همان دوران شکل گرفت. نوعی گچبری بسیار ظریف و هنرمندانه که از نمای دور شبه به نقاشی است. در گچبریهای داخلی، نقوش گلدان، بطری، صراحی و ظروف مختلف به ظرافت آن افزوده است. سبکی که به «تنگ بری» معروف میباشد. نمونههای بسیاری از سبک گچبری تنگبری را میتوان در عمارت عالی قاپو یافت.
تزیینات داخلی عالی قاپو:
تزیینات داخلی عمارت عالی قاپو از جالب توجهترین بخشهای معماری بنا است. از ورودی عمارت عالی قاپو گرفته تا بالاترین بخش ساختمان در تالار موسیقی نمونههای زیبایی از تزیینات ایرانی و سنتی به چشم میخورد. هر طبقه از عمارت تزیینات مخصوصی داشته و ردپای هنر ایرانی از گچ کاریها و نقاشیها در آن مشهود است.
از زیباترین بخشهای کاخ عالی قاپو در گذشته، ستونهای زیبای چوبی در طبقه سوم بود. این ستونها کاملا با آینه تزئین شد و سقف ایوان را با نقوش برجسته چوبی، نقاشیها و نگارههایی هنرمندانه پوشاندند. سراسر دیوارهای تالار پشتی ایوان، با نقاشیهای برجسته چشم هر بینندهای را خیره میکرد. متاسفانه امروزه از آینهکاریهای بنا هیچ خبری نیست و بخشهای زیادی از این نقاشیها نیز از میان رفته.
نقاشی برجستههای باقی مانده در بنا مربوط به هنرمند معروف دوره صفویان، رضا عباسی است.
هرچند که در نگهداری از آنها سهلانگاری شده و بخشهایی از این آثار به شدت آسیب دیده است اما هیچ امری باعث تضعیف ارزش آن نخواهد بود. از کاخ عالی قاپو اصفهان عکس های زیبای بسیاری برجای مانده که دیدن آن خالی از لطف نیست.
عکس مینیاتور داخل کاخ علی قاپو:
دیوارهای تالار پایین کاخ با نقاشیهای زیبایی تزئین شده و بیشتر آنها اثر هنرمند برجسته، رضا عباسی، است. در دیگر قسمتهای کاخ نیز تابلوهای مینیاتور از آثار این هنرمند بزرگ به چشم میخورد. رضا عباسی هنرمند معروف عصر صفویان بود و آثار وی در بسیاری از آثار تاریخی برجای مانده است.
تابلوهای مینیاتور رضا عباسی در کاخ عالی قاپو، نقش و نگارهایی از گل، بوته، شاخ و برگ، اشکال و نقش پرندگان، حیوانات، انواع جامها و ظروف میباشد. این آثار مینیاتوری از زیباترین تزیینات کاخ به شمار میرود و گردشگران و علاقهمندان از بازدید آن استقبال میکنند.
نقاشی های دیواری کاخ عالی قاپو:
در تزیینات داخلی عمارت عالی قاپو نقاشیهای برجسته هنرمندان عصر صفوی وجود دارد. متاسفانه بخشی از این آثار آسیب دیدهاند.
تصاویر نقاشیهای عمارت عالی قاپو نیز سبک مینیاتوری و نگارههای مدرن و غربی را شامل میشود. در طبقههای اول، دوم، چهارم و پنجم نقاشیهای رضاعباسی و سبک شبیه به آن را میبینیم. نقاشیهای مدرن نیز در طبقات سوم و ششم قرار دارد. نقاشیهای کاخ را با محلولی تثبیت کننده پوشاندهاند تا از این نقاشیها حفاظت شود.
فرش و مقرنس و نقاشی:
از دیگر مشخصههای تزئینات داخلی کاخ عالی قاپو، استفاده از فرشهای پر نقش و نگار است. تزیینات مقرنس نیز از شاخصههای هنر معماری اسلامی در این بنا نمایان است. مقرنسها را میتوان در جای جای این کاخ بهوفور مشاهده کرد. شکل مقرنسها از سه تا چند ضلعی بوده و در اشکال مدور نیز به چشم میخورند.
از آنجایی که پادشاهان صفوی به نگارگری و نقاشی علاقهمند بودند میتوان نمونه کارهای زیبا و مجللی را در این کاخ یافت. از مهمترین آثار هنری تاریخی برجایمانده نقاشیهای دیواری موجود در کاخ عالی قاپو است. خالق اثر و تاریخ ثبت هیچ یک از آنها مشخص نیست. نقاشیهای عمارت عالی قاپو شامل تصاویر زیبا و مینیاتوری از هنر سنتی ایران به همراه نگارههای مدرن و غربی است که با محلولی آنها را تثبیت کردهاند.
تذهیب و طلاکاری:
روی دیوارها، طاقها و سقفهای عمارت عالی قاپو، تذهیب طلاکاری شده نیز دیده میشود. این سبک از هنر تذهیب، بسیار چشمنواز است. هنرمند، لایه چینی را روی بخشهای مورد نظر انجام میدهد و سپس روی کار را با اندودی از طلا میپوشاند. بدین وسیله شیارها را از آب طلا پر میکند. درخشش و زیبایی ناشی از آب طلای به کار رفته در این هنر چشم هر بینندهای را به خود خیره میکند.
گنبد توحید خانه:
از ایوان کوچکی که در پشت تالار طبقه سوم قرار دارد، به گنبد توحید خانه میرسیم . ایوان کاخ عالی قاپو محل تماشای مسابقات و مراسم بوده است. شاهان و مهمانان و مراجعهکنندگان در این فضا حضور مییافتند و اتفاقات داخل باغ نقش جهان را به تماشا مینشستند. در عهد صفویان، برنامهها و جشنها و مسابقات بسیاری در میدان نقش جهان توسط پادشاهان برگزار میشد.
تالار موسیقی:
از برجستهترین بخشهای معماری عالی قاپو همین تالار موسیقی است. تالار موسیقی عمارت عالی قاپو در بالاترین طبقه قرار دارد. این تالار را با گچبریهای سه بعدی و برجسته تزئین کردهاند. حکاکی جامها و آلات موسیقی بر روی دیوارهای تالار، خلل و فرجی را ایجاد کرده که ضمن زیبایی در شکل ظاهری تاثیری شگرفت در پخش اصوات دارد.
طراحی شگفانگیز مهندسی شده در تزئینات این تالار، با همان برجستگیها و فرورفتگیهای آثار گچبری این تالار را به یک تالار موسیقی مدرن در دوران خود تبدیل کرده است. تالار موسیقی عکارت عالیقاپو را میتوان یکی از شگفتیهای معماری موسیقی دانست.
پخش صدا و موسیقی در این تالار و انعکاس آن در تمامی کاخ یک شاهکار معماری است. نقاشیهای تالار موسیقی با سایر نگارگریهای کاخ عالی قاپو تفاوت دارد. سبک نقاشی تابلوها و نقاشیهای این اتاق مشابه با نمونههای هنر نگارگری غربی میباشد.
فضای این بخش از کاخ مدرنتر بوده و از سایر طبقهها آن را متفاوت میکند. این تفاوت در آثار هنری موجود در آن بهخوبی قابل تشخیص است.
مرمت بنا در طول تاریخ
از کتیبهها و نوشتههای موجود در عمارت عالی قاپو، میتوان دریافت که این بنا در سالهای مختلف مرمت شده است. بخشهایی از مرمتها در زمان پادشاهی شاه سلطان حسین انجام شد. شعرهایی نیز بر دیوارهای کاخ مکتوب است اما بهدلیل آسیبهای زیاد تنها کلمهها و مصرعهایی از آنها ، خوانده میشود.
دیدنی های اطراف کاخ عالی قاپو
هر زمان که برای بازدید از عمارت عالی قاپو به میدان نقش جهان اصفهان رفتید از دیدن مابقی جاذبهها غافل نشوید. بناهای تاریخی موجود در این میدان و خیابانهای اطراف آن بسیار زیاد است. از جمله این جاهای دیدنی اصفهان که در میدان نقش جهان و خیابانهای اطراف آن قرار دارد آثاری است که در فهرست یونسکو نیز ثبت شدهاند. میدان نقش جهان بهدلیل ظرفیتهای تاریخی و فرهنگی گسترده، در فهرست آثار جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. در چهار سوی میدان نقش جهان، بناهایی تاریخی و با ارزش از دوره صفویان وجود دارند.
جاذبههای گردشگری نزدیک:
مسجد شیخ لطف الله در شرق میدان نقش جهان قرار دارد. این مسجد بدون صحن و مناره است. مسجد شیخ لطف الله با کاشی کاریهای چشمنواز، از زیباترین آثار تاریخی میدان نقش جهان به شمار میرود. از دیگر بناهای موجود در این میدان، سر در قیصریه است. این بنا در ضلع شمالی میدان نقش جهان واقع میباشد.
از طریق سر در قیصریه میتوانید به بازار سنتی اصفهان بروید و از بازدید و خرید از مغازههای قدیمی آن لذت ببرید. مهمترین اثر تاریخی باقی مانده از صفویان در میدان نقش جهان، مسجد شاه است. این مسجد در جنوب میدان نقش جهان از بارزترین نمونههای معماری در عهد صفویان است.
مسجد شاه نیز به دستور شاه عباس صفوی و به دست هنرمندان برجسته ایرانی مانند علی اکبر اصفهانی و علیرضا عباسی ساخته شده است. میدان عتیق اصفهان که امروزه آن را با نام میدان امام علی میشناسند، در فاصله کوتاهی در شمال شرق میدان نقش جهان قرار دارد. این میدان قدمتی بسیار بالا دارد و از قدیمیترین محلههای شهر اصفهان به شمار میرود.
حد فاصل عمارت عالی قاپو تا زایندهرود، در گذشته محل قرار گرفتن ساختمانهای تاریخی و عمارتهای زیبایی بوده است که امروزه از میان رفتهاند؛ اما کاخ هشت بهشت و عمارت چهل ستون از زیباترین عمارتهای تاریخی در نزدیکی عالی قاپو هستند که بازدید از آنها خالی از لطف نیست.
با ما در چینود همکاری کنید :
اگر به اصفهان رفتید و از عمارت عالی قاپو واقع در میدان نقش جهان بازدید کردید، حتما تجربه و حال و هوایتان را با ما به اشتراک بگذارید.