به نام خدا
دراز گودال ماریانا کجاست :
درازگودال ماریانا: Mariana Trench
ژرفترین درازگودال اقیانوسهای جهان و ژرفترین مکان پوسته کره زمین می باشد . گفته می شود جایی که این گودال قرار دارد کف بخش شمال غربی اقیانوس آرام است، یعنی بهطور متوسط ۲۰۰ کیلومتر (۱۲۴ مایل) در شرق و جنوب جزایر ماریانا در شرق فیلیپین قرارگرفتهاست.
بیشینه ژرفای آن از سطح دریا ۱۰۹۹۴ متر (یازده کیلومتر) است. باید بدانید که این درازگودال ماریانا یک خراش عمیق هلالی شکل در پوسته زمین است و بهطور متوسط حدود ۲٬۵۵۰ کیلومتر (۱٬۵۸۰ مایل) طول و ۶۹ کیلومتر (۴۳ مایل) عرض دارد.
بخشی از این دراز گودال که بیشترین ژرفای آن به حداکثرِ ۱۰٬۹۹۴ متر (۳۶٬۰۷۰ فوت) (± ۴۰ متر [۱۳۰ فوت]) میرسد؛ هرچند که بعضی از اندازهگیریها (که قابل تکرار نبودهاند) ژرفترین بخش را در ۱۱٬۰۳۴ متر (۳۶٬۲۰۱ فوت)[۲] اندازه گرفتهاند، یک درهٔ کوچک چاکمانندی به شکل شکاف در کف و در بخش جنوبی آن است خز، و به نام گودال چلنجر شناخته شدهاست.
تاریخ درازگودال ماریانا :
می توان گفت این درازگودال برای نخستین بار در سال ۱۹۵۱ توسط شناور چَلِنجـِر و از نیروی دریایی ایالات متحده ستوان دان والش و مهندس ژاک پیکارد بررسی شد و به همین دلیل ژرفترین نقطهٔ آن گودال چلنجر نام گرفت . تا ۴۲ سال بعد از آن این ۲ نفر تنها کسانی بودند که موفق به حضور و لمس کردن ژرفترین جای زمین شده بودند.
در ادامه سال ۲۰۱۲ جیمز کامرون با شناور دیپ سی چلنجر موفق شد که به مدت بیست دقیقه در آنجا به کاوش و بررسی بپردازد. در سال ۲۰۱۰ نیز، دانشمندان یک زیردریایی بدون سرنشین را به این تنگه بسیار بزرگ اقیانوس آرام فرستادند تا نمونههایی از رسوبات بستر آن را جمعآوری کند.
در سال ۲۰۰۹، ایالات متحده آمریکا درازگودال ماریانا را به عنوان یک اثر ملی ایالات متحده مقرر کرد.
چگونگی پیدایش و بوجود آمدن درازگودال ماریانا :
در جواب چگونه به وجود آمده است؟ گفته می شود ، گودال ماریانا توسط فرایندی به وجود آمده است که در مناطق فرو رانش اتفاق می افتد زمانی که 2 تخته سنگ عظیم در پوسته ی کف اقیانوس به هم برخورد می کنند. یعنی در مناطق فرو رانش قطعه ای از پوسته تحت فشار به زیر پوسته ی دیگر رانده میشود، زمانی که این اتفاق می افتد.
منطقهای از زمین که دو پوسته از سطح کره زمین به سمت یکدیگر حرکت کرده و یکی از پوستهها به زیر پوسته دیگر میلغزد، پهنه فرورانش گفته میشود. به پدیده لغزیدن یک پوسته به زیر پوسته دیگر هم فرورانش میگویند. پوسته پایینرونده در گوشته زمین فرومیرود و ذوب میشود. و گودال تشکیل میشود.
لینک اختصاصی چینود
درباره گودال ماریانا پوسته ی اقیانوس آرام در زیر پوسته ی فلیپین رفته است.پوسته ی اقیانوس آرام که هم چنین صفحه ی تکتونیک نامیده میشود. در حدود 180 میلیون سال پیش تشکیل این دراز گودال را داده است. نیکولاس ون در الست متخصص زلزله شناسی در دانشگاه کلمبیا اعلام داشت که در مناطق فرو رانش، پوسته ی سرد و حجیم به داخل گوشته ی زمین می رود و نابود میشود .
هرچند که ماریانا عمیق ترین قسمت کره ی زمین است اما نزدیک ترین قسمت به مرکز زمین نیست. چرا که کره ی زمین در خط استوا حالت تحدب دارد و شعاع کره ی زمین در قطب ها 25 کیلومتر است که این مقدار کمتر از شعاع خط استوا است. به همین خاطر کف اقیانوس شمالگان از نقطه ی چالنچر دیپ به مرکز زمین نزدیک تر است.
همچنین فشار آب در کف گودال ماریانا بیشتر از 8 تن بر اینچ مربع است واین 1000 برابر فشاری است که فردی در سطح دریا احساس میکند.
حقایقی درباره حفره مخوف ماریانا :
گفته می شود عمیق ترین نقطه گودال مارینا حدود ۱۰۹۹۴ متر عمق دارد که ،در کف گودال ماریانا حفره هایی وجود دارد که از آن موادی مانند هیدروژن سولفید خارج می شود ، یعنی فشار اتمسفری در گودال ۱۰۰۰ برابر بیشتر از فشار در سطح دریا است ، همچنین دما در گودال ماریانا بین ۱ تا ۳ درجه سانتی گراد است.
جیمز کامرون کارگردان فیلم تایتانیک در سال ۲۰۱۲ به گودال ماریانا سفر کرد و از آنجا نمونه، عکس و داده های تحقیقاتی جمع آوری کرد. گفته می شود به دلیل دمای پایین و اسیدی بودن محیطف گودال ماریانا محیط سمی محسوب می شود اما در حدود ۲۰۰ میکرو ارگانیسم در آن زندگی می کنند، محققان عمر گودال ماریانا را حدود ۱۸۰ میلیون سال اعلام کردند.
زخم هلالی شکل روی بستر دریا و اقیانوس :
جالب است بدانیدکه عمیقترین بخش اقیانوسهای زمین،دراز گودال ماریانا می باشد.
گودالی که دست کم پنج برابر بزرگتر از دره گرند کنیون است .( گرَند کَنیِن Grand Canyon یک ژرفدره است که میان آن رودخانه کلرادو قرار دارد و در ایالت آریزونا، آمریکا قرار دارد همچنین بخشی بزرگی از گرند کنیون در پارک ملی گرند کنیون قرار دارد که یکی از اولین پارکهای ملی در آمریکا است ) این گودال ۲،۵۵۰ کیلومتر درازا و ۶۹ کیلومتر پهنا دارد.
شناختهشدهترین ارزیابی عمق این گودال ۱۱ هزار متر است، یعنی میتوان قله اورست را بهسادگی در این عمق جای داد، در اعماق این گودال هیچ نوری وجود ندارد و اکوسیستم گیاهی و جانوری آن تابهحال از گزند انسان مصون مانده است. شدت فشار در این گودال هزار و ۱۰۰ بار بیشتر از فشار در ارتفاع سطح دریاست، فشاری که میتواند هر زیردریایی معمولی را مانند یک قوطی آلومینیومی خرد کند.
زندگی در گودال مخوف :
اخیرا دردرازگودال ماریانا کاوش های علمی از وجود گونه های متفاوت و عجیب حیات در این شرایط دشوار خبر میدهد. ناتاشا گالو دانشجوی دکترای موسسه ی اسکریپس اقیانوس شناسی که بر روی سفر جیمز کامرون مطالعه میکند ابراز داشت که آبزیان گودال ماریانا در تاریکی مطلق و تحت فشار خیلی زیاد زندگی میکنند.
به گفته او منابع غذایی در گودال ماریانا بسیار محدود است، درختان و نارگیل و منایع زمینی به ندرت راه به گودال ماریانا پیدا میکنند.پلانکتون های سطح دریا نیز لازم است که هزاران متر مسیر را طی کنند تا به آن جا برسند. در عوض میکروب ها وابسته به بعضی مواد شیمیایی مانند متان و سولفرد هستند این درحالی است موجودات دیگر گودال ماریانا پایین تر از زنجیره ی غذایی هستند.
در آنجا سه گونه ی شایع از موجودات دریایی زندگی میکنند که به ترتیب زنوفیفرس، آمفیدوس و هالوتریان نامیده میشوند. گفته می شود ، زنوفیفرس ها شبیه آمیب های غول پیکر هستند و با محاصره ی آمیب ها غذاهای آن ها را میخورند.
آمفیدوس ها براق و قیافه ای میگو مانند دارند. هالوتریان گونه ای بسیار عجیب و شفاف از گونه ی خیار دریایی است. هالوتریان تقریبا گونه ی فراوان ماریانا س که به کررات مشاهده شده . دانشمندان تاکنون تعداد 200 گونه ی مختلف از باکتری ها را در گل و لای جمع آوری شده ی چالنچر دیپ مشاهده کرده اند.
همچنین در طول سفر اکتشافی جیمز کامرون ، دانشمندان تشک های میکروبی در سریانا دیپ ،منطقه ای در شرق چالنچر دیپ، مشاهده کنند. این دسته های میکروبی از هیدروژن و متان آزادی شده ی ناشی از واکنش شمیایی صخره ها و آب تغذیه میکنند.
مطالب مرتبط